Không phải ngẫu nhiên mà đậu bắp ngày càng được ưa chuộng và bày bán rộng rãi trên thị trường. Được mệnh danh là một thực phẩm nhỏ nhưng có võ, loại cây này không chỉ cung cấp nguồn dinh dưỡng dồi dào nó còn có nhiều tác dụng to lớn đối với sức khỏe mà không phải ai cũng biết.
Giới thiệu chung, mô tả về cây đậu bắp
Đậu bắp có tên khoa học là Abelmoschus esculentus, xuất hiện từ khá lâu tuy nhiên nguồn gốc của nó lại gây ra nhiều tranh cãi. Một bộ phận cho rằng đậu được bắt nguồn từ vùng Tây Phi, Ethiopia, một bộ phận khác lại khẳng định rằng nó có nguồn gốc đến từ vùng nhiệt đới hoặc cận nhiệt cụ thể là từ Ấn Độ. Hiện nay tại Việt Nam, đậu bắp cũng được trồng một cách rộng rãi đặc biệt là ở khu vực miền Nam cũng như vùng trung du Nam Bộ.
Đậu bắp là loại cây có giá trị dinh dưỡng cao
Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng trong đậu bắp có chứa nhiều vitamin nhóm B và C, các nguyên tố vi lượng như kẽm và canxi. Bên cạnh đó còn chứa các chất khoáng có giá trị dinh dưỡng cao như sắt, phốt pho, kẽm, kalo,…Các thành phần nãy đều mang đến những lợi ích nhất định cho cơ thể như thúc đẩy quá trình giảm cân, cải thiện sức khỏe, hạn chế nguy cơ bị ung thư,…
Một số đặc điểm hình thái của cây chè
Cây đậu bắp có một rễ chính và nhiều rễ phụ lan rộng xung quanh. Thân cây mọc thẳng với nhiều lông tơ, cao từ 1 – 2m tùy thuộc vào từng địa phương và khu vực khí hậu, có nhiều các nhánh cây, vỏ cây màu xanh nhạt.
Phần lá của loài cây này có hình trái tim hoặc xẻ chân vịt, lông nhám, kích thước dài khoảng 20cm và rộng khoảng 15cm. Hoa thường mọc ở nách lá và có màu vàng nhạt. Sau quá trình thụ phấn, quả đậu bắp được hình thành, thường có hình dáng dài, dùng làm rau và chế biến các món ăn.
Cây đậu thường được gieo trồng và thu hoạch trong khoảng thời gian ngắn từ 30 – 45 ngày. Đây là loại cây trồng thường niên và có thể trồng quanh năm ở các vùng khí hậu nhiệt đới.
Kỹ thuật trồng đậu bắp mang lại năng suất cao
Đậu bắp là loại cây khá dễ trồng và chăm sóc cũng như cho ra sản lượng cao. Tuy nhiên để có được hiệu quả về năng suất thì cũng cần phải nắm chắc các kỹ thuật gieo trồng sau:
Xác định chính xác thời vụ
Việc xác định chính xác thời vụ gieo trồng đóng một vai trò vô cùng quan trọng giúp cho cây có điều kiện tốt nhất để phát triển từ đó nâng cao sản lượng. Được đánh giá là loại cây khá dễ trồng, đậu bắp có thể trồng quanh năm, nhưng cho sản lượng tốt nhất là vào vụ Đông Xuân và Xuân Hè. Thời gian thu hoạch sau khoảng 1,5 tháng sau khi trồng, chúng ta cũng có thể trồng kế các vụ với nhau để có thể thu hoạch thường xuyên.
Kỹ thuật chọn và chuẩn bị đất
Cây đậu bắp thích hợp nhất để phát triển trên những vùng có đặc điểm đất là đất cát pha với thịt nhẹ hoặc trung bình, độ Ph dao động từ 5,5 – 6,8. Trong quá trình chuẩn bị đất, người trồng cần chú ý đến việc làm đất thật kỹ cũng như cày xới và phơi đất trong khoảng thời gian từ 7 – 14 ngày, mục đích của việc này là giúp cho đất được nghỉ ngơi, cũng như diệt bỏ một số loại sâu bệnh trước khi gieo trồng.
Lựa chọn hạt giống chất lượng
Kỹ thuật chọn hạt giống là bước quan trọng nhất trong quá trình gieo trồng, cần phải chọn giống phù hợp với các điều kiện về đất đai, thời tiết của từng khu vực để mang lại năng suất cao nhất. Hiện nay trên thị trường có nhiều loại hạt giống khác nhau đến từ trong nước và nhập nội từ nước ngoài. Thông thường người trồng sẽ chọn giống đến từ Nhật Bản với khả năng hạn chế sâu bệnh và cho sản lượng cao.
Kỹ thuật gieo trồng
Tùy theo từng loại hạt giống mà người trồng lựa chọn mà có những kỹ thuật gieo trồng khác nhau, tuy nhiên đều phải trải qua các bước chính sau:
- Xác định lượng hạt giống: Với mỗi diện tích trồng khác nhau sẽ cần đến một lượng hạt giống phù hợp để cây có thể phát triển tốt nhất, thông thường sẽ sử dụng 2 – 2,2kg/1000m2.
- Ngâm và ủ hạt giống: Phơi nắng hạt giống trong khoảng thời gian ngắn sau đó đem ngâm trong nước ấm từ 2 – 3 giờ thì vớt ra và ủ trong vải mềm khoảng 24 – 30 giờ
- Gieo trồng: Sau quá trình ngâm và ủ hạt thì đem đi gieo trồng với khoảng cách hàng ngang là 70 – 80 cm và hàng dọc là 30 – 40 cm, gieo 3 – 4 hạt/hốc. Cần đảm bảo khoảng cách các hàng để tránh trồng quá dày dẫn đến sản lượng bị giảm sút.
Kỹ thuật chăm sóc sau gieo trồng
Để nâng cao năng suất thì quá trình chăm sóc cũng có vai trò quan trọng. Trong quá trình chăm sóc cần phải chú ý đến việc vun gốc và hạn chế cỏ dại xung quanh gốc cây để cây có thể phát triển tốt nhất. Có thể làm cỏ bằng tay hoặc sử dụng một số loại thuốc diệt cỏ để đem lại hiệu quả cao.
Ngoài ra cũng cần chú ý đến quá trình tỉa lá, hoa để đảm bảo số lượng cây và sản lượng đồng đều. Bên cạnh đó cũng cần chú ý đến việc bón phân nhằm cung cấp dinh dưỡng cho cây để có được năng suất tốt nhất. Đảm bảo việc tưới nước thường xuyên đặc biệt trong giai đoạn cây non và giai đoạn ra hoa. Độ ẩm đất thích hợp nhất là trong khoảng 70 – 80%.
Một số món ăn chế biến từ đậu bắp siêu ngon
Đậu bắp có thể chế biến được thành nhiều món ăn khác nhau, chúng ta có thể bổ sung nó vào chế độ ăn để làm phong phú cho thực đơn hàng ngày cũng như bổ sung thêm dinh dưỡng cho cơ thể.
Đậu bắp xào trứng
Chuẩn bị nguyên liệu: đậu bắp (200gram), trứng 2 quả, dầu ăn, gia vị.
Cách chế biến:
- Rửa sạch đậu và sơ chế, cắt đôi sao cho vừa ăn
- Cho dầu ăn vào chảo, đợi dầu sôi thì bỏ đậu bắp vào xào liên tục đến khi tái thì đập thêm 2 quả trứng vào
- Tiếp tục đảo cho đến khi trứng và đậu bắp quyện vào nhau thì bỏ ra đĩa và thưởng thức.
Đậu bắp xào trứng là món ăn rất dễ chế biến, nó đặc biệt phù hợp với những người không có nhiều thời gian nhưng vẫn muốn nấu một món ăn vừa ngon miệng vừa giàu chất dinh dưỡng.
Chế biến đậu bắp xào thịt bò
Chuẩn bị nguyên liệu: thịt bò (200gram), đậu 200gram, ớt sừng, hành lá
Cách chế biến:
- Thịt bò rửa sạch thái lát, ướp cùng gia vị cho vừa ăn
- Đậu sơ chế và cắt khúc vừa ăn, thái lát ớt sừng và hành lá
- Cho thịt bò vào chảo và xào cho thấm gia vị sau đó cho tiếp đậu bắp, ớt sừng vào đảo liên tục, đến khi gần chín cho tiếp hành lá và đảo qua, sau đó bày ra đĩa.
Đậu bắp xào thịt bò là món ăn khá phổ biến và ngon miệng được đông đảo gia đình ưa thích, đặc biệt là các bạn nhỏ.
Đậu bắp xào tỏi
Một cách chế biến đơn giản nữa từ đậu bắp là đem xào với tỏi. Đây là món ăn truyền thống, giúp giữ được hương vị tươi ngon của loại rau củ này.
Chuẩn bị nguyên liệu: đậu bắp (khoảng 300gram), 3 -4 tép tỏi, dầu ăn và gia vị
Cách chế biến:
- Tỏi đập dập, tách vỏ và băm nhỏ
- Đậu bắp sơ chế, rửa sạch và cắt lát vừa ăn
- Cho dầu ăn vào chảo, đợi dầu sôi thì cho tỏi đã băm nhỏ vào đảo cho thơm, tiếp theo cho đậu vào xào trong khoảng 3 phút để giữ được vị ngọt tự nhiên. Thêm các gia vị như hạt nêm, muối sao cho phù hợp với khẩu vị và cho ra đĩa.
Đậu bắp nướng nhồi tôm
Đậu nướng nhồi tôm là món ăn khá khó làm do cần phải chuẩn bị nhiều nguyên liệu và cách làm khá phức tạp, tuy nhiên lại là món ăn rất ngon và bổ dưỡng. Nếu bạn có nhiều thời gian, muốn chế biến một món ăn cầu kì đây chính là sự lựa chọn hoàn hảo.
Chuẩn bị nguyên liệu: đậu bắp (200g), tôm tươi (200gram), giò sống (200gram), hành tím 3 – 4 củ, hành lá, ớt bột, gia vị.
Cách chế biến:
- Sơ chế tôm và năm nhuyễn, đem trộn cùng với giò sống, hành tím băm, và cho thêm vào các gia vị sao cho phù hợp với khẩu vị và ướp trong khoảng 20 phút.
- Đậu đem đi rửa sạch, để ráo nước, dùng dao khứa dọc thân và bỏ phần ruột đi. Sau đó tiến hàng đem phần nguyên liệu đã trộn nhồi vào đậu bắp.
- Chú ý trong quá trình nhồi cần phải nhồi chặt để nhân không bị rớt ra ngoài, đồng thời cũng phải thật nhẹ tay để phần đậu không bị rách
- Đem đậu đã nhồi đi hấp qua sau đó mang đi nướng. Bạn có thể nướng trên bếp lửa hoặc lò nướng, trong quá trình nướng nên lật liên tục để tránh bị cháy khét. Nướng đến khi các bề mặt vàng đều thì cho ra đĩa trình bày.
Tác dụng tuyệt vời của đậu bắp
Ngoài việc là một thực phẩm giàu dinh dưỡng và có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon thì đậu bắp còn có nhiều tác dụng tuyệt vời đối với sức khỏe của con người.
Ăn đậu bắp giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch
Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng trong đậu bắp có chứa một chất nhầy có thể hạn chế hấp thụ và đào thải cholesterol ra ngoài, giúp kiểm soát nồng độ cholesterol từ đó giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh về hệ tim mạch. Bên cạnh đó, các nghiên cứu khoa học cũng chỉ ra rằng một người bổ sung đậu trong chế độ ăn của mình có tỷ lệ mắc bệnh tim ít hơn rất nhiều so với người không ăn loại thực phẩm này.
Có khả năng chống ung thư
Theo khuyến cáo của các chuyên gia trong thành phần của đậu bắp có một hoạt chất là letin, hoạt chất này có khả năng ức chế sự hình thành và phát triển các tế bào ung thư ở người lên đến 63%.
Đậu bắp là thực phẩm có lợi cho phụ nữ mang thai
Trong đậu có chứa nhiều vitamin, chất xơ và khoáng chất, trong đó có vitamin B9 là một vitamin vô cũng quan trọng trong quá trình mang thai của phụ nữ. 100gr đậu bắp có thể cung cấp khoảng 60 mcg vitamin B9, do đó người có bầu nên bổ sung nguyên liệu này vào chế độ ăn của mình.
Kiểm soát lượng đường trong máu cực hiệu quả
Đậu bắp thường được khuyến cáo sử dụng đối với những người bị bệnh đái tháo đường vì nó có khả năng kiểm soát lượng đường trong máu, thúc đẩy quá trình tiêu hóa từ đó giúp chúng ta hạn chế nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Đối với những người bị tiểu đường thì nó cũng góp phần không nhỏ giúp hỗ trợ điều trị và kiểm soát tình trạng bệnh một cách hiệu quả
Giúp tăng cường sức đề kháng và hệ miễn dịch
Rất giàu vitamin C và các chất chống oxy hóa, đậu bắp là thực phẩm tuyệt vời giúp con người bổ sung dinh dưỡng. Từ đó nâng cao sức đề kháng và hệ miễn dịch của cơ thể để chống lại các tác nhân gây hại đến sức khỏe của mình. Mỗi tuần bổ sung từ 200 – 300 gram đậu, bạn sẽ thấy cơ thể khỏe mạnh và dẻo dai hơn đáng kể.
Tác hại khôn lường khi sử dụng số lượng đậu bắp nhiều
Bên cạnh các tác dụng có lợi, đậu bắp cũng có một số tác hại mà nếu bạn không chú ý trong quá trình sử dụng thì rất dễ dẫn đến các tác dụng phụ không mong muốn. Cụ thể:
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng trong đậu bắp có chứa một hàm lượng lớn fructan có thể gây ra tình trạng tiêu chảy, đầy hơi. Do đó nếu sử dụng quá nhiều đậu bắp trong một thời gian sẽ gây ra tình chạy khó tiêu. Đặc biệt đối với những người mắc các bệnh lý liên quan đến hệ tiêu hóa.
Ngoài ra, đậu bắp cũng có khả năng làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về viêm đau khớp do các thành phần liên quan đến sol anime. Khi kết hợp đậu với các thực phẩm khác đặc biệt là các loại thịt đỏ bạn cần hết sức lưu ý để tránh làm trầm trọng thêm các cơn đau.
Bên cạnh đó, hàm lượng oxalate của đậu cũng là cơn ác mộng đối với những bệnh nhân bệnh sỏi thận, bởi nó có thể khiến quá trình hình thành và phát triển của sỏi trở nên nhanh hơn
Kết luận
Đậu bắp là thực phẩm giàu dinh dưỡng tuy nhiên bạn cần biết kết hợp với các nguyên liệu khác nhau cũng như sử dụng với tần suất phù hợp để tránh gây ra các tác động xấu đến sức khỏe của bản thân. Hy vọng bài viết có thể cung cấp cho bạn nhiều thông tin hữu ích về nguồn gốc, cách trồng, chăm sóc, chế biến và tác dụng của loại cây này.
