Thốt nốt là loại trái cây vừa quen vừa lạ với người Việt Nam, thức quả đặc biệt và độc đáo này được biết tới đặc sản độc nhất vô nhị của vùng tịnh biên An Giang. Từ nguyên liệu có thể chế biến thành rất nhiều món ăn ngon cũng như bổ dưỡng, tạo nên món nước giải khát thanh nhiệt tuyệt vời vào mùa hè, cùng chúng tôi tìm hiểu chi tiết về quả nhé!
Đặc điểm, cách nhận biết thốt nốt chuẩn
Thốt nốt là giống cây thân thẳng, khi mới nhìn bạn sẽ thấy trông giống như cây cọ thường được trồng ở vùng trung du Bắc Bộ nước ta. Ngoại hình của cây cũng có phần tương tự với giống với cây dừa, cây cao lên đến 30m và sở hữu tuổi thọ trung bình từ 20 đến 30 năm, một số câu có thể sống đến cả 100 năm.
Tìm hiểu về nguồn gốc thì cây thốt nốt thuộc loại cây bản địa của Nam Á hay cụ thể là Đông Nam Á, đặc biệt phân bố khá nhiều ở Indonesia đến Pakistan. Ở nước ta cây này được trồng chủ yếu ở miền Nam, cụ thể là các tỉnh như tỉnh An Giang, Đồng Tháp, Tây Ninh và Kiên Giang nên người miền Bắc ít biết.
Đặc điểm
Thốt nốt đực không có quả nhưng với cây cái có từ khoảng 50 đến 60 trái, quả hình tròn vỏ ngoài màu đen và khá cứng. Bên trong được chia thành 3 múi, thịt ăn được có màu trắng trong, khi còn non thì phân thịt này ăn vô cùng mềm và ngọt, còn khi già phần thịt sẽ cứng dần lại. Bạn hoàn toàn có thể sử dụng phần thịt để tiến hành nấu chè hay dầm với nước đường và đá, ăn cực kỳ bắt miệng.
Thốt nốt không chỉ ngon mà còn nổi tiếng vì mang lại vô vàn những lợi ích nổi bật cho sức khỏe con người, trong phần thịt có hàm lượng vitamin vô cùng dồi dào. Đặc biệt trong loại quả này còn có những chất như vitamin C, B1, B2, B3, sắt, phốt pho, canxi và potassium. Chính vì thế thốt nốt mang lại những công dụng như lợi tiểu, giải nhiệt, tiêu viêm, kiện tỳ.
Cách nhận biết
Nếu chỉ nhìn sơ quan bên ngoài bạn sẽ dễ dàng bị nhầm thốt nốt với hạt đá vì chúng có nhiều đặc điểm như nhau. Nhưng trên thực tế đây là 2 loại hoàn toàn khác nhau, bạn có thể dễ dàng phân biệt thông qua những đặc điểm như sau:
Hạt thốt nốt | Hạt đác | |
Mùi hương | Mùi thơm đặc trưng đến từ thốt nốt | Không có một mùi hương nào |
Hình dáng | Kích thước khá to, màu trắng trong | Kích thước nhỏ, mang màu trắng đục |
Hương vị | Có vị ngọt bùi đồng thời rất dẻo mềm.
Hạt rỗng ruột và chứa nước, vị hơi ngọt. |
Có vị giòn dai khi ăn phần cùi thịt dày, dẻo cứng.
Bên trong hạt vô cùng đặc ruột. |
Mật độ phân bố thốt nốt ở trên thế giới thế nào?
Tuy có giá trị dinh dưỡng nổi bật cùng những lợi ích hoàn hảo cho sức khỏe con người nhưng để sinh sôi và phát triển tốt thì cây cần phải ở trong một môi trường đặc trưng. Vì thế cây không phải được trồng phổ biến, chỉ ở một số vùng nhất định hay một số quốc gia nhất định, cụ thể mật độ phân bố của cây này trên thế giới như sau:
Cây thốt nốt ở Việt Nam
Thốt nốt phân bố chủ yếu ở những tỉnh miền Tây và Đông Nam Bộ, giáp biên giới Campuchia, cụ thể trồng nhiều ở Tây Ninh xuống đến Kiên Giang. Theo tìm hiểu của chúng tôi thì cây xuất hiện ở những tình như An Giang, Kiên Giang, Đồng Tháp, Long An và Tây Ninh. Chính vì thế cây này được biết đến nhiều hơn ở miền Nam và miền Trung, người miền Bắc chỉ vài năm gần đây mới quen thuộc với quả này.
Cây thốt nốt trên thế giới
Cây này thuộc vùng cổ nhiệt đới, mọc tự nhiên đồng thời được trồng nhiều ở Ấn Độ. Myanmar, Malaysia, Thái Lan, Campuchia và Lào. Cây còn phân bố khá nhiều ở New Guinea và Bắc Australia. Nhưng chúng xuất hiện chủ yếu tại Ấn Độ, Myanmar và Campuchia. Có ý kiến cho rằng thốt nốt có nguồn gốc từ giống ethiopia – Borassus aethiopum Mart, loại cây được trồng khá phổ biến ở Châu Phi.
Kỹ thuật trồng thốt nốt được chuyên gia chia sẻ
Chính vì cây này khá khó trồng nên những kỹ thuật trồng cây được rất nhiều người quan tâm, cách trồng không khó nhưng cần phải thỏa mãn những yêu cầu và những điều kiện nhất định, cụ thể như sau:
Cách trồng thốt nốt chuẩn nhất
Kỹ thuật trồng nhìn chung khá đơn giản, theo như các chuyên gia thì cách trồng chúng gần giống với dừa. Trên thực tế thốt nốt thường được trồng bằng hạt, bạn cần chọn những hạt đủ khỏe, phẩm chất siêu tốt, bạn chỉ cần vùi sâu 10cm, cự ly trồng 3 – 6m. Do hạt nảy mầm rồi thì khó để di chuyển nên người ta sẽ không ươm cây non mà trồng trực tiếp luôn bằng hạt.
Thường các chuyên gia sẽ trồng thốt nốt thành đám để sau này việc thu lượm cũng như khai thác sẽ trở nên dễ dàng hơn. Nhân dân ta thường trồng cây này với mục đích chính là làm nước uống giải khát. Để lấy được nước thì người ta thường cắt vòi hoa rồi sử dụng thanh tre để kẹp lại, tiếp theo buộc ống vào đầu cụm hoa để hứng nước, một đêm có thể thu được một lít nước.
Sau quá trình trồng tầm 40 đến 60 ngày thì hạt sẽ nhanh chóng nảy mầm và chồi mầm là thứ xuất hiện đầu tiên, phần chồi sẽ được phần bẹ bao bọc lại. Chồi đâm sâu xuống đất 90 – 120cm, đỉnh chồi phát triển một ống dài 15cm, rộng 2,5cm, từ ống xuất hiện những nhánh rễ, tách ra từ bẹ, mọc ngược lên trên.
Kỹ thuật trồng thốt nốt chính xác
Khoảng 9 – 12 tháng, ngọn 1-2 chồi lá nhanh chóng chui ra khỏi mặt đất rồi sau đó biến thành lá thật. Chỉ sau khoảng 4 đến 6 năm thì cây mới nhanh chóng hình thành phần thân. Mỗi năm phần thân chỉ phát triển và chiều cao tầm khoảng 30cm, trong điều kiện hoàn hảo nhất thì mỗi cây sinh ra 14 lá trong cả năm hay 1 lá trong thời gian khoảng 26 ngày.
Tán cây thốt nốt trưởng thành sở hữu cụ thể là 60 lá, tuổi thọ của lá lên đến 4 năm 4 tháng, nhưng trong điều kiện lập địa không hoàn hảo thì chỉ sinh được 8 lá trong một năm, 1 lá hình thành mất 45 ngày. Khi đó thì một cây chỉ có khoảng 30 lá và tuổi thọ của một chiếc lá cũng tầm 3 năm 9 tháng. Tuổi thọ của cây lên đến 150 năm, nhưng thời gian để dùng cây chỉ khoảng 80 năm.
Sau khi trồng 12 – 20 năm cây ra hoa và hoa thường không xuất hiện vào mùa khô, sau khi trồng cây bạn không phải bón phân cũng như chăm sóc quá nhiều. Tuy nhiên nếu được bón phân cũng như chăm sóc đầy đủ và tốt nhất có thể thì năng suất cũng như dịch cuống cụm hoa sẽ vô cùng cao, khi cây lớn có chiều cao quá lớn thì tốt nhất bạn nên chặt bỏ vì rất khó có thể leo trèo để thu hoạch.
Cách sơ chế thốt nốt cực chuẩn cho bạn
Sơ chế thốt nốt như thế nào cho chuẩn là thắc mắc của rất nhiều người, bởi loại quả này có phần vỏ khá cứng và không dễ để thực hiện. Thêm vào đó phần thịt nằm ở sâu bên trong tâm của quả này nên khá khó có thể lấy được. Khi cầm một quả trên tay bạn hãy nhìn kỹ xung quanh, nhìn kỹ một chút bạn sẽ thấy bên trên vỏ có những phần lõm vào, cụ thể là 3 rảnh, chỉ cần cắt theo những rảnh này.
Tiếp theo bạn tiến hành bổ quả ra để có thể lấy được phần thịt và lớp vỏ bọc thịt nằm ở bên trong quả. Tiếp theo bạn sơ chế phần thốt nốt tươi bằng cách rửa sạch đồng thời sử dụng dao lột bỏ đi lớp vỏ lụa bên ngoài, tiếp theo lấy phần thịt trắng bên trong. Cuối cùng bạn tiến hành rửa lại thốt nốt với nước sạch đồng thời bỏ vỏ đi, phần này không thể sử dụng được.
Công dụng, lợi ích đến từ thốt nốt
Theo y học cổ truyền, thốt nốt khá đặc biệt vì sở hữu vị ngọt đặc trưng, tính bình, với đặc điểm này chúng được chế thành một gia vị, cụ thể là đường thốt nốt. Sử dụng cho những món ăn trong gia đình bạn sẽ nhận về vô vàn lợi ích nổi bật cho sức khỏe, cụ thể như sau:
Cung cấp vô vàn những khoáng chất
Thốt nốt rất giàu khoáng chất thiết yếu, hàm lượng khoáng chất được đánh giá cao hơn những loại quả khác rất nhiều nên cung cấp cho cơ thể những gì cần thiết nhất. Ngoài ra loại đường làm từ nguyên liệu này còn được các chuyên gia đánh giá là rất giàu magiê, các chất chống oxy hóa, canxi, kali và phốt pho… Chính vì thế sử dụng đường hay các chế phẩm từ quả này bạn sẽ nhận được rất nhiều giá trị nổi bật.
Thốt nốt vô cùng tốt cho làn da
Nếu da bạn bị mụn, trứng cá thì bạn đừng bỏ qua việc sử dụng những món ăn có liên quan đến loại quả này. Với những dưỡng chất có lợi cùng khả năng giải nhiệt thanh lọc cơ thể nhanh chóng thì sắc đẹp cũng như làn da cũng được cải thiện vô cùng nhanh chóng. Đặc biệt quả này còn cực ngon nếu bạn đã từng thử qua chè hay món ăn được làm từ loại quả này.
Cải thiện hệ tiêu hóa cực nhanh
Thốt nốt có vai trò vô cùng quan trọng đối với hệ tiêu hóa của con người, trong quả này mà nhất là đường làm từ quả có khả năng kích thích enzyme tiêu hóa ở dạ dày, từ đó chúng sẽ hoạt động một cách hiệu quả. Hơn nữa, đường còn hỗ trợ tẩy sạch đường ruột một cách vô cùng nhanh chóng, như thế bạn sẽ cảm thấy ăn ngon miệng hơn mà không hề bị tăng cân.
Thanh lọc cơ thể gìn giữ hình thể
Đường thốt nốt còn giúp loại bỏ nhanh chóng những độc tố bên trong cơ thể con người, theo những thông tin chúng tôi ghi nhận được thì trong đường còn có chứa hợp chất carbohydrate. Các chất này có khả năng giúp cho cơ thể tiêu hóa được nhanh hơn so với việc bạn dùng đường cát trắng, nhờ thế bạn sẽ no lâu hơn ít thèm ăn, cơ thể khỏe mạnh và cân đối.
Kết luận
Với những chia sẻ ở trên dễ thấy thốt nốt là loại trái cây vừa quen vừa lạ với người Việt Nam, thức quả đặc biệt và độc đáo này được biết tới đặc sản độc nhất vô nhị của vùng tịnh biên An Giang. Từ nguyên liệu có thể chế biến thành rất nhiều món ăn ngon cũng như bổ dưỡng, tạo nên món nước giải khát thanh nhiệt tuyệt vời vào mùa hè.